کلوئید چیست و چگونه ایجاد میشود؟
کلوئید یا گوشت اضافی، به ایجاد توده برجسته در محل زخم گفته میشود. این حالت به علت تولید کنترل نشده کلاژن در روند بهبود زخم ایجاد میشود و اندازه آن معمولا بزرگتر از زخم اولیه است.
زمانی‌که پوست آسیب می‌بیند و دچار زخم و التهاب میشود، روند طبیعی بدن به گونه‌ای می‌باشد که در برابر این زخم واکنش داده و به ترمیم زخم می‌پردازد، اغلب اوقات اثری از زخم بر روی پوست باقی نمی‌ماند و با سایر قسمت‌های پوست، صاف و یکدست می‌باشد.
اما گاهی این روند غیرمعمول میشود و زخم‌های ایجاد شده به‌خوبی ترمیم نمی‌شود و بافتی قرمز و سفت بر روی زخم ایجاد میشود که این بافت‌ها به کلوئید یا گوشت اضافه معروف می‌باشد.
دلیل به‌وجودآمدن کلوئید بر روی پوست مشخص نمی‌باشد، اما چیزی که بیشتر مشاهده میشود، این عارضه برای افرادی به وجود می‌آید که یکی از نزدیکان آن دچار این بیماری باشد بنابراین ژنتیک تاثیر زیادی بر روی به‌وجودآمدن زخم‌های کلوئیدی دارد.
این نوع از زخم‌ها اغلب بعد از آسیب‌هایی مانند سوختگی، سوراخ کردن پوست، جراحی و بریدگی به وجود می‌آید.
کلوئید روی کدام قسمت از نواحی بدن نقش میبندد؟
ممکن است هر قسمتی از بدن دچار کلوئید شود. ولی بیشتر در ناحیه بالاتنه، روی سینه، شانه‌ها و لاله گوش کلوئید دیده میشود. زخم‌های کلوئیدی برای سلامتی فرد ضرری ندارد؛ اما به دلیل این‌که باعث کاهش زیبایی پوست میشود، افراد از این بابت نگرانی دارند و سعی بر از بین بردن این زخم‌های کلوئیدی بر روی پوست دارند.
زمانی‌که زخم یا جراحتی بر روی پوست به وجود می‌آید تولید کلاژن در آن ناحیه افزایش پیدا می‌کند و باعث ترمیم محل موردنظر میشود، اما اگر میزان کلاژن زیاد باشد، باعث ایجاد کلوئید بر روی زخم میشود.
همچنین اگر محل زخم آلوده باشد کلاژن‌ها به‌صورت غیرمنظم بر روی پوست پخش میشود و باعث ایجاد کلوئید میشود. افرادی که پوست تیره دارند و همچنین پوست‌هایی که دارای رنگ‌دانه می‌باشند در برابر کلوئید حساس‌تر می‌باشند و سریع‌تر دچار کلوئید می‌شوند.
چگونه از کلوئید ها پیشگیری کنیم؟
اگر شما مستعد ابتلا به کلوئید هستید یا اگر کسی در خانواده شما کلوئید دارد، باید اقداماتی را برای جلوگیری از تشکیل کلوئید ها انجام دهید. این اقدامات شامل رعایت نکات زیر میشود:
- اجتناب از آسیب به پوست، از جمله سوراخ کردن، خالکوبی و جراحی
- مراقبت شدید برای جلوگیری از عفونت پس از آسیب های پوستی، از جمله جراحی
- استعمال داروها یا پماد پس از جراحی، با راهنمایی جراح یا متخصص پوست
- پوشش زخم های جدید و یا کلوئید های ایجاد شده با لباس های تنگ یا ورق یا باند چسبنده
- استفاده از کرم ضد آفتاب ماساژ پس از عمل به مدت 10 دقیقه و دو بار در روز و تا 30 دقیقه و دو بار در هفته در نزدیکی محل برش
این نکات ممکن است به بهبود کمک کرده و از کلوئید ها جلوگیری کند. تحقیقات رسمی زیادی در مورد همه عوامل امیدوار کننده مبارزه با زخم وجود ندارد. هر گونه درمان طبیعی باید با احتیاط و با توجه راهنمایی ارائه دهنده خدمات بهداشتی تان مورد استفاده قرار گیرد.
در صورتی که حساسیت دارید، باید از هر نوع درمان طبیعی یا خانگی اجتناب کنید. اگر در معرض درد، سوزش، تحریک، خارش، علائم عفونت یا هر علامتی که باعث نگرانی شما می شود، هستید، مراقبت های پزشکی در زندگی را دنبال کنید. با متخصص پوست خود در مورد گزینه های موثر و نحوه جلوگیری از بازگشت کلوئیدها پس از درمان صحبت کنید.
علائم کلوئیدها
علائم کلوییدها را می توان منوط به فهرست زیر دانست:
- گوشت اضافه که در اثر جای زخم ایجاد شده و به رنگ بنفش و کبود می باشد.
- کلوییدها عموما یک زخم برجسته می باشند که سطح آنها صاف می باشد. انتهای این زخم از پوست فرد تیره تر بوده و حاشیه آن از مرکز آن تیره تر می باشد.
- ممکن است با گذشت زمان این ناحیه برآمده بزرگتر شود.
- برخی زخم های کلوییدی صاف و نرم بوده و برخی دیگر سخت و لاستیکی هستند.
روش های درمان کلوئید
برای درمان کلوئید، از روش‌های متعددی استفاده میشود که شامل موارد زیر می‌شوند:
- تزریق استروئید برای کاهش التهاب: از تزریقات استروئیدی جهت کاهش التهاب در مناطق مبتلا به کلوئید استفاده میشود.
- استفاده از پد‌های سیلیکونی: پد‌های سیلیکونی می‌توانند بهبود ظاهر کلوئیدها را ایجاد کنند و تغییرات ظاهری را کم کنند.
- جراحی: در مواردی که کلوئید بزرگ یا ژرف باشد، جراحی ممکن است لازم شود تا کلوئیدها از طریق برش و ترمیم عملیاتی برداشته شوند.
- پرتودرمانی: استفاده از پرتودرمانی میتواند به کاهش حجم کلوئیدها و کنترل رشد آنها کمک کند.
- لیزر درمانی: درمان کلوئیدها با استفاده از لیزر نوری میتواند به تسریع فرآیند ترمیم و کاهش ظاهر آنها منجر شود.
- کرایوتراپی با فریز کردن زخم: این روش به وسیله یخ‌زدایی مناطق مبتلا به کلوئید انجام میشود که میتواند به کاهش اندازه آنها کمک کند.
- داروهای سیتوتوکسیک: داروهای سیتوتوکسیک ممکن است در برخی موارد برای کنترل و کاهش رشد کلوئیدها مورد استفاده قرار گیرند.
- میکرونیدلینگ: از میکرونیدلینگ برای افزایش ترمیم پوست و بهبود ظاهر کلوئیدها استفاده میشود.
هر یک از روش‌های ذکر شده ممکن است خطرات و عوارض خاص خود را داشته باشند. در هر صورت، پیشنهاد میشود که پیش از انجام هر نوع درمان، با پزشک متخصص مشورت کنید. او میتواند با توجه به وضعیت شما، بهترین روش درمان را تعیین و همچنین مشکلات و احتمالات مرتبط با هر روش را توضیح دهد.
در پایان
کلوئیدها عموما برای سلامتی و بهداشت افراد ضرری ایجاد نمی کنند و به ندرت پیش می آید که سبب بروز عوامل خطرزا شوند. با این حال بسیاری از افراد از زندگی با این ضایعات خوشحال نیستند و برای برطرف کردن آن ها به درمان های پوستی پناه می برند. اطلاعات پزشکی روزمره میتواند به بهبود کلوئیدها کمک بسزایی کند. بیشتری افرادی که برای درمان و برطرف کردن آن ها مراجعه می کنند از شکل ظاهری آن ناراحت هستند. بنابراین توصیه می شود اگر در خانواده این مورد را مشاهده می کنید، هنگام بروز جراحت از روش های گفته شده استفاده نمایید. تولید داخلی داروهایی برای این گروه از محصولات صنعتی چند سالی است که در سبد تولید و صنعت ایرانی قرار گرفته است.