لامپ فلورسنت چیست؟

لامپ فلورسنت جزو محبوب‌ترین لامپ‌هایی است که استفاده می‌شوند.

در دنیای امروز ال ای دی‌ها، دلایل زیادی وجود دارد که همچنان باعث شده استفاده از فلورسنت رایج باشد. لامپ فلورسنت که به لامپ مهتابی هم مشهور است، نوعی لامپ بخار جیوه تخلیه در گاز کم‌فشار با استفاده از ویژگی‌های فلورسانس است. تا زمانی که این لامپ در معرض شکستن یا سوختن قرار نگیرد، نور سالم و طبیعی در فضا پخش می‌کند.

ممکن است متوجه نشده باشید، اما هر روز با نورهای فلورسنت در ارتباط هستید. در ساختمان‌های اداری، در خواربارفروشی‌های، در اتاق‌های خانه، در مغازه‌های مختلف و هر جای دیگری که به نظرتان می‌رسد احتمالاً از این نوع روشنایی استفاده می‌شود. تولید و صنعت ایرانی در این محصولات صنعتی به خودکفایی رسیده است.

تاریخچه ی لامپ فلورسنت

اولین لامپ فلورسنت که به نوعی مادر لامپ های کم مصرف کنونی می باشد، در اواخر دههٔ ۱۸۹۰ به وسیلهٔ “پیتر کوپر هیویت” اختراع شد. لامپ های آقای هیویت در سالن های عکاسی و برخی صنایع مورد استفاده قرار می گرفت. بعدها و در سال ۱۹۲۷ فردریک مه یر و هانس اسپنر لامپ بخاری فشار بالا را اختراع و ثبت کردند.

بعدها جورج اینمان با شرکت General Electric در مورد تولید لامپ های مهتابی کارآمد به توافق رسید و تولید این نوع لامپ‌ها شروع شد. لامپ‌هایی که در سال ۱۹۳۸ تولید و در سال ۱۹۴۱ ثبت شد. لامپ‌های کم مصرف نوین به وسیلهٔ اِد هامر، که مهندس شرکت General Electric بود، در واکنش به بحران جهانی نفت در سال ۱۹۷۳ اختراع شد. وی با بودجه ای در حدود ۲۵ میلیون دلار این لامپ ها را به تولید انبوه رساند اما بعدها فناوری ساخت این لامپ ها فاش شد و افراد دیگر با کپی برداری توانستند این لامپ‌ها را تولید کنند.

ساختمان لامپ فلورسنت

در این لامپ ها لوله تخلیه الکتریکی شامل گازی است که می‌توان از آن برای روشنایی منازل استفاده نمود. بخار جیوه با فشار کم داخل لامپ را پر کرده است. از نمک های فلزی فلورنست یا فسفرسنت مانند تنگستات کلسیم، سولفید روی، سیلیکات روی برای پوشش جدار داخلی لامپ استفاده شده است.

الکترود:

عضو ساطع کننده الکترون الکترود می باشد. لامپ های فلورسنت در دمای ۹۰۰ درجه سانتیگراد از خود الکترون ساتع می­کنند.

فسفر:

پوشش داخل حباب لامپ از فسفر تشکیل شده است.

گاز:

درون حباب لامپ مقداری گاز آرگون یا آرگون- نئون بسیار خالص وجود دارد. این گاز به سادگی یونیزه می شود و به عبور جریان و بخار شدن جیوه کمک می کند.

کاربرد لامپ فلورسنت چیست؟

این لامپ به عنوان منبع نور مصنوعی در بسیاری از محیط‌های مختلف، از جمله خانگی، تجاری، محصولات صنعتی و عمومی، مورد استفاده قرار می‌گیرد.

برخی از کاربردهای لامپ فلورسنت در صنعت داخلی عبارتند از:

استفاده در منازل

لامپ های فلورسنت کوچک به طول حدود ۵ سانتی متر، به عنوان جایگزینی برای لامپ های ال ای دی و لامپ های هالوژن ذخیره شده‌ی کلاسیک در منازل استفاده می شوند.

استفاده در فضاهای تجاری

لامپ های فلورسنت خطی به طول ۴، ۶، ۸ و ۱۲ فوت و با قطر های مختلفی به عنوان منبع نور مصنوعی در فضاهای تجاری، مانند دفاتر، فروشگاه ها، رستوران ها و هتل ها کاربرد دارند.

استفاده در صنعت

لامپ های فلورسنت خطی به عنوان منبع نور مصنوعی در صنایع مختلف، از جمله صنایع الکترونیک، خودروسازی و پالایشگاه ها کاربرد دارند. لامپ های فلورسنت به دلیل عمر طولانی، قابلیت کنترل روشنایی و صرفه جویی در انرژی، به یک راه حل پایدار برای نورپردازی صنعتی تبدیل شده‌اند.

استفاده در فضای باز

لامپ های فلورسنت با باتری به عنوان چراغ های قابل حمل در فضای باز، مانند کمپینگ، پیاده‌روی و شکار کاربرد دارند. این لامپ ها به دلیل مقاومت در برابر آب و هوای سخت و عمر طولانی، برای استفاده در فضای باز مناسب هستند.

استفاده در فضای داخلی گلخانه

این لامپ ها در گلخانه ها به عنوان منبع نور مصنوعی برای گیاهان کاربرد دارند. این لامپ ها به دلیل قابلیت تنظیم روشنایی و حرارت پایین، مناسب برای استفاده در فضای داخلی گلخانه ها هستند.

در کل، این لامپ ها با توجه به مزایای آنها، به عنوان یک راه حل پایدار برای نوردهی در محیط‌های مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرند.

مزایای لامپ های فلورسنت

1. بهره‌وری انرژی: لامپ‌های فلورسنت نسبت به لامپ‌های قدیمی‌تر، مصرف انرژی کمتری دارند. این به معنای کاهش هزینه‌های انرژی در محیط‌های مختلف از جمله مکان‌های تجاری، اداری و خانگی است.

2. طول عمر عملیاتی بیشتر: یکی از مزایای بزرگ لامپ‌های فلورسنت، طول عمر آن‌هاست. یک لامپ فلورسنت معمولی می‌تواند ۱۰ تا ۲۰ برابر بیشتر از یک لامپ رشته‌ای دوام بیاورد. این مزیت به معنای کاهش زمان و هزینه مرتبط با تعویض و نگهداری است.

3. انتشار و توزیع بهتر نور: این لامپ‌ها دارای منابع نور بزرگتری نسبت به لامپ‌های رشته‌ای هستند و نور را به راحتی منتشر می‌کنند. این پخش نور به توزیع بهتر روشنایی در محیط‌ها منجر می‌شود.

4. تولید گرمای کمتر: لامپ‌های فلورسنت مصرف انرژی کمتری دارند و از این رو گرمای کمتری تولید می‌کنند. این مزیت به معنای کاهش هزینه‌های تهویه مطبوع و تهویه مناسب محیط است.

معایب لامپ فلورسنت

1. حاوی جیوه: لامپ‌های فلورسنت حاوی جیوه هستند که اگر به نحوی شکسته یا خراب شوند، ممکن است این فلز سمی جذب شود. به همین دلیل لازم است که در هنگام دورانداختن این لامپ‌ها، اقدامات ایمنی مرتبط با دفع آنها را رعایت کرد.

2. تأثیرات بر روی زندگی باطنی: برخی از افراد ممکن است از نور فلورسنت به عنوان یک منبع نور مصنوعی شکایت کنند و این ممکن است به عوارضی مانند سردردها و خستگی چشم منجر شود.

3. حساسیت به دما: لامپ‌های فلورسنت ممکن است در دماهای بسیار پایین یا بسیار بالا عملکرد ضعیفی داشته باشند. بنابراین، باید مطمئن شوید که این لامپ‌ها در دماهای مناسب عمل کرده و بهینه‌سازی شده‌اند.

4. تأثیرات خارج از محیط: برخی از لامپ‌های فلورسنت ممکن است امواج الکترومغناطیسی (EMI) بیشتری نسبت به لامپ‌های دیگر ایجاد کنند که این ممکن است برای سلامتی چشمان آدم‌ها خطرناک باشد.

5. قابلیت بازیافت: لامپ‌های فلورسنت باید به دستورالعمل‌های دوران آنها رعایت شود. این لامپ‌ها حاوی جیوه هستند و برای دفع آنها باید از طریق راه‌های صحیح بازیافت شوند. با این حال، در برخی از کشورها، برای بازیافت این لامپ‌ها، زیرساخت‌های لازم وجود ندارد.

تفاوت لامپ فلورسنت با لامپ رشته‌ای

در لامپ فلورسنت، یک الکترود با تغییر ولتاژ به دو قطب درون یک لوله گاز زئون باعث تشعشع فوتون‌های فلورسنت می‌شود که پس از برخورد با لایه فسفر روی دیواره لوله به نور تبدیل می‌شوند. این نور سفید است و به دلیل مصرف کمتر انرژی، عمر بیشتر و کمتر شدن ایجاد حرارت، به جای لامپ‌های رشته‌ای محبوب شده است.

اما در لامپ‌های رشته‌ای، یک المان گرمابی برقی درون یک لوله شیشه‌ای یا کوارتزی گاز را گرم می‌کند و برای تولید نور، الکترن‌ها روی صفحات فلزی درون لوله برخورد می‌کنند. این نور ممکن است در رنگ‌های مختلف و همچنین با تأثیر داشتن گازهای مختلف تولید شود. لامپ‌های رشته‌ای به دلیل قدمت بیشتر خود، در برخی موارد از جمله استفاده در دکوراسیون داخلی و طراحی صنعتی همچنان محبوب هستند.