روماتیسم چیست ؟

روماتیسم چیست و چگونه آغاز میشود؟

روماتیسم یکی از بیماری‌های التهابی مفاصل و خودایمنی است که برای درمان آن باید به دکتر روماتولوژی مراجعه کنید.

البته روماتیسم ( rheumatoid arthritis ) به طور کلی به یک بیماری خاص اطلاق نمی شود، یعنی اگر شما بخواهید تشخیص یک بیماری را روماتیسم بدانید خیلی کلی صحبت کرده اید. زیرا این واژه که از ریشه یونانی روما به معنای جریان یافتن وارد علم پزشکی در زندگی و اطلاعات پزشکی روزمره شده است در واقع مجموعه درد های مفاصل و سایر ارگان های حرکتی را شامل می شود. اما با کمی کندوکاو پیرامون این بیماری خواهید فهمید که این بیماری از اندام های حرکتی فراتر رفته است. این بیماری نتیجه حمله سیستم ایمنی بدن به بافت های بدن است.

سیستم ایمنی که وظیفه حفاظت از بدن در مقابل عوامل بیگانه مانند میکروب ها و ویروس ها را دارد، گاهی به برخی دلایل ممکن است که بافت های بدن را به عنوان عامل بیگانه تشخیص دهد و به آن ها حمله کند. این نوع اختلال در سیستم ایمنی را بیماری خود ایمنی می گویند.

بنابراین روماتیسم یک بیماری خود ایمنی است و اگر بخواهیم بدانیم علت روماتیسم چیست؟ و چرا سیستم ایمنی بدن به عضلات و مفاصل حرکتی ما حمله می کند؟

باید بگوییم هنوز دلیل واضح و مشخصی برای این پرسش یافت نشده است، برخی محققان معتقدند این بیماری ریشه وراثتی و خانوادگی دارد و ممکن است در بدن فرد به صورت نهفته باشد اما هر گونه عوامل محیطی و شرایط نادرست زندگی می تواند محرک آغاز این بیماری در بدن فرد باشد. تولید داخلی داروهای این گروه از محصولات صنعتی چند سالی است که در سبد تولید و صنعت ایرانی قرار گرفته است.

بیماری روماتیسم

بیماری روماتیسم فقط یک نوع بیماری یا اختلال نیست بلکه شامل بیش از ۱۵۰نوع بیماری مختلف است که دارای اشکال مختلف آرتروز، پوکی استخوان و بیماری‌های بافت همبند می‌باشد. ویژگی برجسته‌ی بیماری‌های روماتیسمی التهاب است که بر ساختارهای متصل کننده یا حمایت کننده از بدن تأثیر می‌گذارد. این بیماری به صورت رایج مفاصل را درگیر می‌کند و به علاوه گاهی اوقات تاندون‌ها، رباط‌ها، استخوان‌ها و ماهیچه‌ها را نیز درگیر می‌کند. در صورت عدم بهبود این بیماری، باعث از دست رفتن عملکرد بخش‌های مختلف بدن می‌شود. بیماری‌های روماتیسمی شامل آرتریت (یا به زبان عامیانه آرتروز) است که به معنای “التهاب مفصل” است و خود شامل بیش از ۱۰۰ اختلال متفاوت است.

روماتیسم

علائم روماتیسم

این بیماری انواع مختلفی دارد و علائم در هر گونه متفاوت است، اما به طور کلی همه انواع روماتیسم دارای چند علائم یکسان هستند که از بین آن ها می توان به تب، خستگی، کم اشتهایی، التهاب و خشکی و درد در مفاصل اشاره کرد. پس ابتدا نگاهی به انواع این بیماری می اندازیم و علائم هر یک را جداگانه بررسی می کنیم، سپس به شیوه های درمان خواهیم پرداخت.

انواع روماتیسم

این بیماری انشعابات زیادی دارد که می توان برخی از مهمترین آن ها را در چهار دسته زیر قرار داد:

روماتیسم

علائم بیماری روماتیسم

التهاب ماهیچه های بدن در هنگام ابتلا به بیماری روماتیسم، باعث می شود شما به آسانی قادر به حرکت نباشید و توانایی خود در حرکت را در شرایط حاد این بیماری از دست بدهید. هر چند مواردی که ذکر می شود، صد در صد مختص این بیماری نیست. اما علائمی که شایع تر از همه است و به شما هشدار می دهد به بیماری روماتیسم دچار شده اید، شامل موارد زیر است:

1. تنگی نفس

عروق خونی و ماهیچه های قلب از جمله قسمت هایی است که ممکن است در روماتوئید مورد حمله سیستم دفاعی قرار بگیرند. هرچند ممکن است تنگی نفس به خاطر عفونت ریه باشد، اما گاهی این نشانه، از علامت های ظهور روماتیسم است. اگر تنگی نفس دارید، حتما به پزشک مراجعه کنید تا علت این تنگی نفس مشخص شود.

2. خشکی مفاصل

اگر بعد از بیدار شدن از خواب صبحگاهی اندام های بدن مثل دست ها و پا خشک شده باشند و هنگام حرکت درد را احساس کنید، ممکن است به بیماری روماتیسم دچار شده باشید. متاسفانه خشکی مفاصل نیز ممکن است علامتی از بیماری های دیگر باشد. در نتیجه اگر با این عارضه به صورت ادامه دار مواجه هستید، خیلی سریع به پزشک معالج مراجعه کنید.

3. خستگی، تب و کاهش وزن

گاهی خستگی در اثر انجام فعالیت های بیش از حد یا انجام کارها بیش از حد توان فرد است، اما اگر به طور دائم احساس خستگی مفرط می کنید و در انجام کارهای عادی دچار ضعف و بی حالی می شوید یا حتی دائما تب دارید، باید مراقب باشید و در اولین فرصت به یک روموتولوژیست مراجعه کنید. چرا که ممکن است این علائم نشانه های بیماری رماتیسم در شما باشد که هرچه سریعتر باید برای درمان آن اقدام کنید.

4. التهاب در قسمت های مختلف بدن به ویژه مفاصل، پوست و…

التهاب یکی از بارزترین علائم روماتیسم است که مهمترین مشکلات به واسطه روماتیسم را ایجاد میکند. بسته به اینکه نوع روماتیسم شما چیست، همان منطقه دچار التهاب می شود. به ویژه در ناحیه مفاصل این التهاب ها بیشتر قابل مشاهده است. اگر دچار التهابی در نواحی بیرونی بدن خود شدید، حتما و سریعا به پزشک متخصص مراجعه کنید و شرح وضعیت خود را برای او بیان نمایید. البته برخی از التهاب ها ظاهری نیست و در درون بدن اتفاق می افتد که علامت خاصی ندارد و باید در چکاپ های دوره ای مشخص شود.

روماتیسم

راه ها و روش های درمان

با این که علاج دائمی برای روماتیسم مفصلی وجود ندارد، تعدادی از روش های درمان روماتیسم مچ پا به منظور کاهش درد و افزایش عملکرد مفاصل، در دسترس می باشند. برنامه ی درمانی، به نیاز ها و الگوی زندگی فرد بستگی دارد. روماتیسم مفصلی معمولا توسط یک تیم از پزشکان متخصص درمان می شود.

 درمان بدون دارو روماتیسم

روش های درمان روماتیسم ستون فقرات بدون استفاده از دارو، اساس درمان تمامی افراد دارای روماتیسم مفصلی می باشند.

استراحت

زمانی که مفصل دچار التهاب شده است، خطر ایجاد آسیب در آن و در ساختار های بافت نرم مجاور (مانند تاندون ها و رباط ها) بسیار بالاست. به همین دلیل، مفاصل ملتهب باید استراحت داده شوند. همچنین تناسب اندام عمومی نیز باید تا حد امکان برقرار شود. در همین حال، حفظ دامنه ی حرکتی مفاصل به همراه تناسب اندام عمومی، می تواند برای مقابله با جنبه های سیستمیک این بیماری مفید باشد.

تمرین و ورزش

درد و گرفتگی ناشی از روماتیسم مفصلی، معمولا افراد را بی تحرک و غیر فعال می کنند. در این صورت و با ادامه ی بی تحرکی، فرد تحرک مفاصل و قدرت عضلات خود را از دست داده و دچار گرفتگی می شود ؛ که این امر در آینده باعث کاهش پایداری مفصل و فرسودگی بیشتر آن خواهد شد.

انجام منظم تمرینات به کمک فیزیوتراپیست و یا متخصص کار درمانی، می تواند از ایجاد این آثار جلوگیری کرده و آن ها را تا حد امکان کاهش دهد. انواع تمریناتی که مفید بودن آن ها در این زمینه به اثبات رسیده است عبارت اند از تمرینات دامنه ی حرکتی به منظور حفظ تحرک مفاصل، تمرینات تقویتی و تمرینات استقامت (قدم زدن، شنا کردن و دوچرخه سواری)

فیزیوتراپی و کار درمانی

فیزیوتراپی و کار درمانی می توانند در بیماران مبتلا به روماتیسم مفصلی، درد و التهاب را کاهش داده و ساختار و عملکرد مفاصل را حفظ کنند.

روش های درمانی مختلفی ، برای اثرات متفاوت روماتیسم مفصلی طراحی شده اند :

متخصصین کار درمانی نیز با تمرکز بر روی مراقبت های ویژه و حفظ عملکرد مناسب دست ها و بازو ها، به افراد دچار روماتیسم مفصلی کمک می کنند تا این افراد بتوانند در فعالیت های روزمره و تفریحی شرکت کنند.

تغذیه و درمان های غذایی

به افراد چاق و دارای اضافه وزن توصیه می شود وزن خود را کاهش دهند . کاهش وزن باعث کاهش فشار وارده به مفاصل ملتهب میشود.

افراد مبتلا به روماتیسم مفصلی دارای شانس بالا تری برای ابتلا به عارضه های رگ کرونر قلبی می باشند. کلسترول بالای خون نیز یکی دیگر از عوامل دخیل در بیماری های رگ کرونر است که می توان با تغییر در رژیم غذایی آن را اصلاح کرد. متخصص تغذیه می تواند به شما بگوید که چه غذایی هایی را مصرف کرده و از چه غذا هایی دوری کنید تا به سطح مطلوب کلسترول خون برسید.

تغییرات رژیم غذایی یک راه درمان برای روماتیسم مفصلی می باشند. اگر چه تا کنون رژیم غذایی که بتواند روماتیسم مفصلی را درمان کند طراحی نشده است، ولی با ایجاد تغییر در رژیم غذایی می توان تا حدودی علائم ناشی از این بیماری را کاهش داد.

عمل جراحی برای روماتیسم

جراحی زمانی که آسیب وارده به استخوان ها در اثر آرتروز بسیار زیاد شده است ؛ و یا کنترل درد به کمک دارو ها امکان پذیر نیست، یک گزینه برای باز گردانی عملکرد به یک مفصل آسیب دیده می باشد.

روش های جلوگیری از تخریب استخوان ها

بیماری های التهابی مثل روماتیسم مفصلی می توانند باعث تخریب استخوان ها بشوند که منجر به ایجاد پوکی استخوان خواهد شد. استفاده از پردنیزون به خصوص در زنان یائسه، می تواند منجر به تخریب بیشتر استخوان ها گردد. به همین منظور در طی درمان بسیار مهم است که تمامی ریسک ها و خطرات بررسی و ارزیابی شده و عوامل خطر برطرف گردند تا از تخریب استخوان ها تا حد امکان جلوگیری شود.

بیماران می توانند به منظور کاهش تخریب استخوان ها در اثر استفاده از استروئید، از روش های زیر استفاده کنند :

 و در نهایت دارو درمانی

دارو های بسیار زیادی برای کاهش درد، تورم و التهاب مفاصل و خوشبختانه جلوگیری و یا کاهش میزان پیشرفت بیماری وجود دارند. نوع دارو هایی که پزشک شما تجویز خواهد کرد، به شدت آرتروز شما و همچنین نوع پاسخ بدن شما به این دارو ها بستگی دارد.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *